Thừa kế trong trường hợp chưa có đăng ký kết hôn

Câu hỏi :

Bà B.N.A ở Sơn La có gửi câu hỏi đến Công ty luật như sau:

Tôi và ông N.V.G chung sống như vợ chồng từ năm 1981 đến nay. Những ngày vừa qua, ông N.V.G qua đời vì bệnh nặng và để lại di chúc trao toàn bộ di sản cho anh N.H.C là con riêng của ông N.V.G.

Tôi xin hỏi, tôi có được hưởng 1 phần di sản từ ông N.V.G không?

Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đến Luật Hiệp Thành, câu hỏi của bạn được chuyên gia nghiên cứu và tư vấn như sau:

1. Cơ sở pháp lý

• Bộ luật Dân sự năm 2015;
• Nghị quyết 02/2000/NQ-HĐTP về việc hướng dẫn áp dụng một số quy định của Luật Hôn nhân và gia đình năm 2000 do Hội đồng Thẩm phán – Toà án nhân dân tối cao ban hành ngày 23 tháng 12 năm 2000;
• Nghị quyết 01/2003/NQ-HĐTP về việc hướng dẫn áp dụng pháp luật trong việc giải quyết một số loại tranh chấp dân sự, hôn nhân và gia đình do Hội đồng thẩm phán Toà án nhân dân tối cao ban hành ngày 16 tháng 04 năm 2003;

     I. Nội dung

Bà được hưởng một phần di sản từ ông N.V.G

1. Trường hợp không có đăng ký kết hôn nhưng đã chung sống từ trước ngày 03/01/1987

Theo quy định tại tiết c.1 điểm c khoản 1 Nghị quyết 02/2000/NQ-HĐTP về việc hướng dẫn áp dụng một số quy định của Luật Hôn nhân và gia đình năm 2000 do Hội đồng Thẩm phán – Toà án nhân dân tối cao ban hành thì người đang có vợ hoặc có chồng là:

“1. Điều kiện kết hôn (Điều 9)

…

10. Điều kiện kết hôn quy định tại điểm 3 Điều 9 bị vi phạm, nếu việc kết hôn thuộc một trong những trường hợp quy định tại Điều 10. Cần chú ý đối với từng trường hợp cụ thể như sau:

c.1. Người đang có vợ hoặc có chồng là:

– Người đã kết hôn với người khác theo đúng quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình nhưng chưa ly hôn;

– Người sống chung với người khác như vợ chồng từ trước ngày 03/01/1987 và đang chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn;…”

Như vậy, dù giữa 2 ông bà không đăng ký kết hôn nhưng quan hệ hôn nhân giữa 2 ông bà vẫn được thừa nhận. Bà B.N.A vẫn là vợ của ông N.V.G.

Theo điểm a khoản 1 Nghị quyết 01/2003/NQ-HĐTP về việc hướng dẫn áp dụng pháp luật trong việc giải quyết một số loại tranh chấp dân sự, hôn nhân và gia đình do Hội đồng thẩm phán Toà án nhân dân tối cao ban hành thì thừa kế trong trường hợp chưa có đăng ký kết hôn:

“1. Thừa kế trong trường hợp chưa có đăng ký kết hôn

1. Trường hợp quan hệ vợ chồng được xác lập trước ngày 03/01/1987, nếu có một bên chết trước, thì bên vợ hoặc chồng còn sống được hưởng di sản của bên chết để lại theo quy định của pháp luật về thừa kế…”

Như vậy bà B.N.A vẫn được hưởng thừa kế di sản của ông N.V.G.

2. Người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc

Theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 664 Bộ luật Dân sự năm 2015 thì:

“Điều 644. Người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc

1. Những người sau đây vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó:

     a) Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng;…”

Như vậy, dù di chúc của ông N.V.G quy định trong di chúc ra sao thì bà B.N.A vẫn được hưởng phần di sản không nhỏ hơn hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật.

Trên đây là nội dung tư vấn của chúng tôi. Trong trường hợp cần tìm hiểu rõ hơn hoặc có thắc mắc về vấn đề liên quan phiền Quý khách hàng liên hệ để được giải đáp.

Trân trọng!
Luật gia Đỗ Trần Khởi
Công ty Luật TNHH Hiệp Thành
0942141668
Email: luathiepthanh@gmail.com