Cung cấp chứng cứ trong tương trợ tư pháp

Câu hỏi:

Chị L.T.H có gửi câu hỏi đến văn phòng Luật sư như sau:

Năm 2017, tôi bị lừa bán sang nước ngoài làm vợ đàn ông nước họ. Dù tôi còn trẻ và không có tình cảm với người đó nhưng vì người đo nhiều lần đe dọa và vì tôi thân cô thế cô ở đất khách quê người, do lo sợ đến sự an toàn của bản thân nên tôi đã phải đồng ý kết hôn với người đàn ông đó. Năm 2019, cơ quan điều tra 2 nước hợp tác phá được đường dây trên, do là nạn nhân của vụ án nên tôi được trả về nước. Gần đây, tôi và bạn đời đến cơ quan có thẩm quyền để đăng ký kết hôn thì cơ quan này không đồng ý do tôi vẫn đang có quan hệ hôn nhân với người đàn ông kia. Để có thể hủy việc kết hôn với người đàn ông kia tôi cần có các chứng cứ chứng minh rằng tôi là nạn nhân và cuộc hôn nhân đó là do cưỡng ép. Các vấn đề trên đều đã được chứng minh trong vụ án hình sự trên nhưng lại được xét xử ở nước ngoài.

Tôi xin hỏi, tôi có thể đề nghị cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài cung cấp những chứng cứ trên không?

Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đến Luật Hiệp Thành, câu hỏi của bạn được chuyên gia nghiên cứu và tư vấn như sau:

     I. Cơ sở pháp lý

• Luật Tương trợ tư pháp năm 2007;

     II. Nội dung

Bạn không thể đề nghị cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài cung cấp những chứng cứ cần thiết vì thẩm quyền ủy thác tư pháp thuộc về các cơ quan có thẩm quyền theo quy định tại khoản 1 Điều 6 Luật Tương trợ tư pháp năm 2007:

“Điều 6. Uỷ thác tư pháp và hình thức thực hiện tương trợ tư pháp

1. Uỷ thác tư pháp là yêu cầu bằng văn bản của cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam hoặc cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài về việc thực hiện một hoặc một số hoạt động tương trợ tư pháp theo quy định của pháp luật nước có liên quan hoặc điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên…”
2. Phạm vi của tương trợ tư pháp về dân sự

Theo quy định tại Điều 10 Luật Tương trợ tư pháp năm 2007 thì phạm vi của tương trợ tư pháp về dân sự là:

          “Điều 10. Phạm vi tương trợ tư pháp về dân sự

Phạm vi tương trợ tư pháp về dân sự giữa Việt Nam và nước ngoài bao gồm:

1. Tống đạt giấy tờ, hồ sơ, tài liệu liên quan đến tương trợ tư pháp về dân sự;
2. Triệu tập người làm chứng, người giám định;
3. Thu thập, cung cấp chứng cứ;
4. Các yêu cầu tương trợ tư pháp khác về dân sự.”

Như vậy, việc yêu cầu nước ngoài cung cấp chứng cứ trong việc giải quyết yêu cầu huỷ việc kết hôn trái pháp luật thuộc phạm vi của tương trợ tư pháp về dân sự.

2. Yêu cầu nước ngoài tương trợ tư pháp về dân sự

Theo quy định tại điểm c khoản 1 Điều 13 Luật Tương trợ tư pháp năm 2007 thì:

“Điều 13. Yêu cầu nước ngoài tương trợ tư pháp về dân sự

1. Cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam trong quá trình giải quyết các vụ việc dân sự có thể yêu cầu cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài thực hiện tương trợ tư pháp trong các trường hợp sau đây:

…

     c) Thu thập, cung cấp chứng cứ ở nước được yêu cầu để giải quyết vụ việc dân sự tại Việt Nam;…”

Như vậy, việc yêu cầu cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài thực hiện tương trợ tư pháp về cung cấp chứng cứ là thuộc thẩm quyền của cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam trong quá trình giải quyết các vụ việc dân sự.

3. Chi phí thực hiện việc tương trợ tư pháp về dân sự

Theo quy định tại Điều 16 Luật Tương trợ tư pháp năm 2007 thì:

“Điều 16. Chi phí thực hiện tương trợ tư pháp về dân sự

1. Chi phí thực hiện tương trợ tư pháp về dân sự giữa Việt Nam và nước ngoài do nước yêu cầu chi trả, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
2. Cá nhân, tổ chức Việt Nam yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền của Việt Nam giải quyết vụ việc dân sự làm phát sinh yêu cầu ủy thác tư pháp ra nước ngoài thì phải trả chi phí theo quy định của Việt Nam và của nước được yêu cầu. Trong thời hạn mười ngày làm việc, trước ngày quyết định lập hồ sơ ủy thác tư pháp, cơ quan lập hồ sơ phải thông báo cho cá nhân, tổ chức về chi phí thực hiện ủy thác tư pháp. Hồ sơ ủy thác tư pháp chỉ được lập và gửi ra nước ngoài sau khi cá nhân, tổ chức đã nộp chi phí thực hiện ủy thác tư pháp theo quy định.

Công dân Việt Nam thuộc trường hợp được trợ giúp pháp lý thì có thể được xem xét hỗ trợ chi phí thực hiện ủy thác tư pháp theo quy định của Chính phủ.”

Như vậy, chi phí thực hiện việc tương trợ tư pháp do người yêu cầu cơ quan có thẩm quyền giải quyết việc dân sự làm phát sinh yêu cầu ủy thác tư pháp ra nước ngoài chi trả.

Trên đây là nội dung tư vấn của chúng tôi. Trong trường hợp cần tìm hiểu rõ hơn hoặc có thắc mắc về vấn đề liên quan phiền Quý khách hàng liên hệ để được giải đáp.

Trân trọng!
Luật gia Đỗ Trần Khởi
Công ty Luật TNHH Hiệp Thành
0942141668
Email: luathiepthanh@gmail.com