Thẩm quyền riêng biệt của Tòa án Việt Nam.

1. Cơ sở pháp lý

• Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015;

2. Nội dung

Thẩm quyền riêng biệt của Tòa án Việt Nam là một phần quy định của tư pháp quốc tế Việt Nam. Tư pháp quốc tế Việt Nam có đối tượng điều chỉnh là quan hệ dân sự theo nghĩa rộng có yếu tố nước ngoài và quan hệ tố tụng dân sự quốc tế; có hai phương pháp điều chỉnh cơ bản là phương pháp thực chất (sử dụng quy phạm thực chất) và phương pháp xung đột (sử dụng quy phạm xung đột).

Quy phạm thực chất là quy phạm trực tiếp quy định về quyền và nghĩa vụ của các bên, hình thức, biện pháp chế tài cụ thể…

Quy phạm xung đột là quy phạm gián tiếp, đưa ra nguyên tắc chung trong việc xác định pháp luật áp dụng giải quyết một quan hệ/một tình huống cụ thể.

Việc quy định thẩm quyền riêng biệt của Tòa án Việt Nam đều sử dụng các quy phạm xung đột (quy phạm xung đột một chiều). Quy phạm xung đột là loại quy phạm đặc trưng của tư pháp quốc tế. Trong các quy định khác nhau trong quy phạm xung đột để giải quyết tranh chấp trong quan hệ, tư pháp quốc tế Việt Nam áp dụng các hệ thuộc luật khác nhau trong từng quy phạm:

• Tranh chấp tài sản có liên quan đến bất động sản có trên lãnh thổ Việt Nam thì thuộc thẩm quyền riêng biệt của Tòa án Việt Nam. Trong quy phạm này, hệ thuộc luật được sử dụng là hệ thuộc luật tòa án – là pháp luật của nước có tòa án thẩm quyền. Tòa án có thẩm quyền khi giải quyết vụ việc chỉ áp dụng pháp luật nước mình.
• Tranh chấp trong ly hôn giữa công dân Việt Nam với công dân nước ngoài hoặc người không quốc tịch, nếu cả hai vợ chồng cư trú, làm ăn, sinh sống lâu dài ở Việt Nam thì thuộc thẩm quyền riêng biệt của Tòa án Việt Nam. Trong quy phạm này, hệ thuộc luật được sử dụng là hệ thuộc luật nhân thân- thuộc hệ thuộc luật mệnh lệnh, là hệ thuộc giải quyết xung đột thông qua dấu hiệu quốc tịch hoặc nơi cư trú của đương sự.
• Tranh chấp dân sự khác mà các bên được lựa chọn Tòa án Việt Nam để giải quyết theo pháp luật Việt Nam hoặc điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên và các bên đồng ý lựa chọn Tòa án Việt Nam thì việc giải quyết tranh chấp đó thuộc thẩm quyền riêng biệt của Tòa án Việt Nam. Trong quy phạm này, hệ thuộc luật được sử dụng là hệ thuộc luật lựa chọn- là hệ thuộc luật tùy nghi mà pháp luật cho phép các bên tham gia các quan hệ đã được lựa chọn hệ thống pháp luật để áp dụng.

Thẩm quyền riêng biệt của Tòa án Việt Nam trong việc giải quyết các vụ việc dân sự có yếu tố nước ngoài được quy định tại Điều 470 Bộ luật tố tụng dân sự 2015, theo đó:

     “1. Những vụ án dân sự có yếu tố nước ngoài sau đây thuộc thẩm quyền giải quyết riêng biệt của Tòa án Việt Nam:

     a) Vụ án dân sự đó có liên quan đến quyền đối với tài sản là bất động sản có trên lãnh thổ Việt Nam;

     b) Vụ án ly hôn giữa công dân Việt Nam với công dân nước ngoài hoặc người không quốc tịch, nếu cả hai vợ chồng cư trú, làm ăn, sinh sống lâu dài ở Việt Nam;

     c) Vụ án dân sự khác mà các bên được lựa chọn Tòa án Việt Nam để giải quyết theo pháp luật Việt Nam hoặc điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên và các bên đồng ý lựa chọn Tòa án Việt Nam.”

Trên đây là nội dung tư vấn của chúng tôi. Trong trường hợp cần tìm hiểu rõ hơn hoặc có thắc mắc về vấn đề liên quan phiền Quý khách hàng liên hệ để được giải đáp.

Trân trọng!
Luật gia Đỗ Trần Khởi
Công ty Luật TNHH Hiệp Thành
0942141668
Email: luathiepthanh@gmail.com