Câu hỏi
Tôi có một người bạn Trung Quốc hiện đang ở thành phố Hà Nội. Anh ấy đã ở đây từ năm 2018. Nhưng vừa qua, anh ấy xin cấp thẻ để tiếp tục được sống ở Việt Nam thì họ cho biết anh ấy bị liệt vào danh sách đen. Anh ấy là một người tốt, luôn giúp đỡ mọi người và dạy chúng tôi học tiếng Anh, anh ấy không vi phạm pháp luật. Vậy tại sao anh ấy bị liệt vào danh sách đen và không được cấp thẻ? Anh ấy phải làm gì để có thể được ở lại Việt Nam?
Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đến Luật Hiệp Thành, câu hỏi của bạn được chuyên gia tư vấn và nghiên cứu như sau:
- Cơ sở pháp lý:
- Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015;
- Luật phòng chống rửa tiền 2012
- Nghị đinh 116/2013/NĐ-CP ngày 04 tháng 10 năm 2013 do Chính phủ ban hành về việc quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật phòng, chống rửa tiền;
- Nghị định 87/2019/NĐ-CP ngày 14 tháng 11 năm 2019 do Chính phủ ban hành sửa đổi Nghị định 116/2013/NĐ-CP hướng dẫn Luật Phòng, chống rửa tiền;
- Nội dung tư vấn:
Để có thể ở lại Việt Nam, bạn của bạn cần gửi đơn khiếu nại lên cơ quan điều tra thuộc Bộ công an, khi có căn cứ cho rằng quyết định, hành vi tố tụng đó là trái pháp luật, xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của mình. Cơ sở để gửi đơn khiếu nại này là Điều 469 Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 quy định: “Cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyền khiếu nại quyết định, hành vi tố tụng của cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng khi có căn cứ cho rằng quyết định, hành vi đó là trái pháp luật, xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của mình.” Nếu không khiếu nại việc thuộc danh sách đen thì bạn của bạn phải chịu mọi hậu quả của việc nằm trong danh sách này.
Ở đây chúng ta cần làm rõ khái niệm danh sách đen, các cơ quan có thẩm quyền điều tra những giao dịch bị nghi ngờ và căn cứ để hủy quyết định, hành vi liệt bạn của bạn vào danh sách đen.
Căn cứ theo khoản 12 Điều 4 Luật phòng chống rửa tiền 2012 thì “Danh sách đen” là danh sách tổ chức, cá nhân có liên quan tới khủng bố và tài trợ khủng bố do Bộ Công an chủ trì lập theo quy định của pháp luật.
Đồng thời, theo Điều 18 Nghị định 116/2013/NĐ-CP về việc báo cáo hành vi rửa tiền nhằm tài trợ khủng bố như sau:
“1. Hành vi rửa tiền nhằm tài trợ khủng bố là hành vi của tổ chức, cá nhân nhằm hợp pháp hóa nguồn gốc của tài sản do phạm tội mà có để tài trợ cho tổ chức, cá nhân khủng bố hoặc tài trợ cho hành vi khủng bố.
- Căn cứ cho rằng tổ chức, cá nhân thực hiện hành vi có liên quan đến tội phạm rửa tiền nhằm tài trợ cho khủng bố gồm:
a) Thực hiện hoặc có ý định thực hiện giao dịch liên quan tới tổ chức, cá nhân theo danh sách trong các nghị quyết liên quan của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc;
b) Thực hiện hoặc có ý định thực hiện giao dịch liên quan tới tổ chức, cá nhân theo danh sách những tổ chức, cá nhân khủng bố và tài trợ cho khủng bố do tổ chức quốc tế khác hoặc quốc gia khác trên thế giới lập ra và được Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cảnh báo;
c) Thực hiện hoặc có ý định thực hiện giao dịch liên quan tới tổ chức, cá nhân đã từng bị kết án về các tội khủng bố, tội tài trợ cho khủng bố tại Việt Nam;
d) Thực hiện hoặc có ý định thực hiện giao dịch liên quan tới tổ chức, cá nhân khủng bố hoặc tài trợ khủng bố mà đối tượng báo cáo biết được từ các nguồn thông tin khác.
3. Báo cáo kịp thời theo quy định tại Khoản 1 Điều 30 Luật phòng, chống rửa tiền là báo cáo ngay sau khi phát hiện tổ chức, cá nhân thực hiện giao dịch nằm trong danh sách đen hoặc ngay sau khi có căn cứ nêu tại Khoản 2 Điều này.
4. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam có trách nhiệm hướng dẫn đối tượng báo cáo thực hiện Khoản 1 Điều 30 Luật phòng, chống rửa tiền theo pháp luật về phòng, chống rửa tiền và pháp luật về phòng, chống khủng bố.
5. Đối tượng báo cáo phải áp dụng biện pháp phòng ngừa nêu tại Điều 3, Điều 4, Điều 5, Điều 6, Điều 8, Điều 10, Điều 13, Điều 14 Nghị định này để đảm bảo báo cáo kịp thời theo quy định tại Khoản 3 Điều này.”
Theo những quy định trên, có thể do bạn của bạn đã thực hiện một số hành vi nêu trên nên bị liệt vào danh sách đen và không được cấp thẻ ở lại Việt Nam.
Theo quy định tại khoản 4, 5 Điều 20 Nghị định 116/2013/NĐ-CP cơ quan điều tra có thẩm quyền theo quy định trên khi tiếp nhận thông tin hoặc hồ sơ vụ việc có trách nhiệm phân loại, giải quyết theo quy định của pháp luật tố tụng hình sự về tiếp nhận, giải quyết tin báo, tố giác về tội phạm và lưu giữ các thông tin, báo cáo, tài liệu nhận được theo chế độ mật và phản hồi ngay khi có kết quả xử lý cho cơ quan phòng, chống rửa tiền thuộc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.
Các cơ quan có thẩm quyền điều tra những giao dịch này bao gồm:
– Cơ quan điều tra thuộc Bộ Công an;
– Cơ quan điều tra thuộc Bộ Quốc phòng;
– Cơ quan điều tra thuộc Viện kiểm sát nhân dân tối cao;
– Cơ quan có thẩm quyền điều tra ban đầu
Điều 469 Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 quy định: “Cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyền khiếu nại quyết định, hành vi tố tụng của cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng khi có căn cứ cho rằng quyết định, hành vi đó là trái pháp luật, xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của mình.”
Vậy, để có thể ở lại Việt Nam, bạn của bạn cần gửi đơn khiếu nại lên cơ quan điều tra thuộc Bộ Công an, khi có căn cứ cho rằng quyết định, hành vi tố tụng đó là trái pháp luật, xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của mình. Trong thời hạn bảy ngày, cơ quan công an sẽ xem xét và giải quyết.
Trên đây là nội dung tư vấn của chúng tôi. Trong trường hợp cần tìm hiểu rõ hơn hoặc có thắc mắc về vấn đề liên quan phiền Quý khách hàng liên hệ để được giải đáp.
Trân trọng!
Luật gia Đỗ Trần Khởi
Công ty Luật TNHH Hiệp Thành
0942141668
Email: luathiepthanh@gmail.com