Câu hỏi:
Xin chào luật sư, tôi và một đối tác đang xảy ra tranh chấp về hợp đồng mua bán hàng hóa, tôi muốn khởi kiện đối tác đó ra Tòa án để đảm bảo quyền lợi của mình, do tôi còn có nhiều công việc phải làm, liệu tôi có thể ủy quyền khởi kiện vụ án dân sự của mình cho người khác đại diện cho tôi thực hiện việc khởi kiện và tham gia quá trình tố tụng được không?
Mong luật sư giúp đỡ, tôi xin chân thành cảm ơn.
Trả lời:
Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đến chúng tôi. Câu hỏi của bạn được chuyên viên nghiên cứu và tư vấn như sau:
1.Cơ sở pháp lý.
Bộ luật Dân sự năm 2015;
Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015;
2.Nội dung tư vấn.
Ủy quyền khởi kiện vụ án dân sự hiện nay là một vấn đề còn gây ra tranh cãi trong giới chuyên môn. Về cơ bản thì quy định của Bộ luật tố tụng dân sự 2015 và quy định của Bộ luật Dân sự năm 2015 đã chuẩn khớp về ủy quyền khởi kiện vụ án dân sự nhưng thực tế vẫn có nhiều cách hiểu khác nhau về cùng vấn đề này.
Điều 186 Bộ luật Tố tụng dân sự quy định về quyền khởi kiện vụ án như sau:
“Cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyền tự mình hoặc thông qua người đại diện hợp pháp khởi kiện vụ án (sau đây gọi chung là người khởi kiện) tại Tòa án có thẩm quyền để yêu cầu bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình.”
Ngoài ra, Khoản 1 và khoản 4 Điều 85 Bộ luật Tố tụng dân sự quy định:
“Người đại diện.
- Người đại diện trong tố tụng dân sự bao gồm người đại diện theo pháp luật và người đại diện theo ủy quyền. Người đại diện có thể là cá nhân hoặc pháp nhân theo quy định của Bộ luật dân sự.
- Người đại diện theo ủy quyền theo quy định của Bộ luật dân sự là người đại diện theo ủy quyền trong tố tụng dân sự.
Đối với việc ly hôn, đương sự không được ủy quyền cho người khác thay mặt mình tham gia tố tụng. Trường hợp cha, mẹ, người thân thích khác yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn theo quy định tại khoản 2 Điều 51 của Luật hôn nhân và gia đình thì họ là người đại diện.”
Với nội dung vụ việc là về tranh chấp hợp đồng mua bán hàng hóa không phải về vấn đề ly hôn thì việc anh ủy quyền cho người khác đại diện thực hiện khởi kiện và tham gia các hoạt động tố tụng là hoàn toàn phù hợp với quy định của pháp luật tức là được phép thực hiện bởi pháp luật chỉ không chấp nhận việc ủy quyền tham gia tố tụng trong vụ việc ly hôn (trừ trường hợp ngoại lệ quy định tại khoản 2 điều 51 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014), còn với các vụ việc khác thì việc ủy quyền là hoàn toàn được chấp nhận, không có quy định nào của pháp luật hạn chế việc thực hiện tham gia quá trình tố tụng của người đại diện theo ủy quyền của đương sự, trừ trường hợp các bên tự thỏa thuận ký kết hợp đồng và chỉ ra rõ phạm vi thực hiện của người đại diện giới hạn tới mức độ đó.
Theo như quy định được trích dẫn trên, người đại diện theo ủy quyền theo quy định của Bộ luật dân sự 2015 chính là người đại diện theo ủy quyền trong tố tụng dân sự. Nên mọi quyền và nghĩa vụ của người đại diện theo ủy quyền hay của người ủy quyền đều phải đảm bảo thực hiện đúng theo các quy định của Bộ luật.
Do anh không nói rõ phạm vi anh muốn được ủy quyền là như thế nào, nhưng vấn đề này bắt buộc phải được thỏa thuận rõ trong văn bản ủy quyền bởi nó ảnh hưởng rất lớn tới việc thực hiện ủy quyền của người đại diện và chính quyền lợi của anh.
“Điều 562. Hợp đồng ủy quyền
Hợp đồng ủy quyền là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên được ủy quyền có nghĩa vụ thực hiện công việc nhân danh bên ủy quyền, bên ủy quyền chỉ phải trả thù lao nếu có thỏa thuận hoặc pháp luật có quy định.”
Như vậy, việc ủy quyền cho người khác tham gia tố tụng, đại diện cho mình thực hiện các hoạt động đảm bảo việc tố tụng là được phép, phù hợp với quy định của pháp luật. Nhưng phạm vi đại diện thực hiện các hoạt động phải đảm bảo được thỏa thuận rõ trong hợp đồng ủy quyền (giấy ủy quyền) tránh trường hợp người được ủy quyền thực hiện các hoạt động vượt quá phạm vi được ủy quyền, gây ảnh hưởng tới người ủy quyền thực hiện.
Tức là anh hoàn toàn được phép ủy quyền khởi kiện vụ án dân sự của mình cho người khác thực hiện khởi kiện và tham gia quá trình tố tụng.
Trên đây là nội dung tư vấn của chúng tôi. Trong trường hợp cần tìm hiểu rõ hơn hoặc có thắc mắc về vấn đề liên quan phiền Quý khách hàng liên hệ để được giải đáp.
Trân trọng!
Luật gia Phạm Thị Ngọc Ánh
Công ty Luật TNHH Hiệp Thành
0942141668
Email: luathiepthanh@gmail.com