Câu hỏi:
Xin chào Luật sư, luật sư tư vấn giúp tôi về việc trong vụ án hình sự, người bị hại có quyền đề nghị thay đổi kiểm sát viên được phân công tham gia giải quyết vụ án không? Trường hợp nào thì được đề nghị thay đổi?
Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đến Luật Hiệp Thành, câu hỏi của bạn được chuyên gia tư vấn và nghiên cứu như sau:
- Cơ sở pháp lý:
- Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015;
- Nghị quyết số 03/2004/NQ-HĐTP ngày 02/10/2004 hướng dẫn thi hành một số quy định trong phần thứ nhất “Những quy định chung” của Bộ luật tố tụng hình sự năm 2003.
- Nội dung tư vấn:
Căn cứ điểm e Khoản 2 Điều 62 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015, người bị hại hoàn toàn có quyền đề nghị thay đổi người tiến hành tố tụng trong đó có Kiểm sát viên được phân công giải quyết vụ án:
“Điều 62. Bị hại
- Bị hại hoặc người đại diện của họ có quyền:
- e) Đề nghị thay đổi người có thẩm quyền tiến hành tố tụng, người giám định, người định giá tài sản, người phiên dịch, người dịch thuật;”
Theo đó, căn cứ Điều 49, 52 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015, trường hợp phải thay đổi Kiểm sát viên bao gồm:
“Điều 49. Các trường hợp phải từ chối hoặc thay đổi người có thẩm quyền tiến hành tố tụng
Người có thẩm quyền tiến hành tố tụng phải từ chối tiến hành tố tụng hoặc bị thay đổi khi thuộc một trong các trường hợp:
- Đồng thời là bị hại, đương sự; là người đại diện, người thân thích của bị hại, đương sự hoặc của bị can, bị cáo;
- Đã tham gia với tư cách là người bào chữa, người làm chứng, người giám định, người định giá tài sản, người phiên dịch, người dịch thuật trong vụ án đó;
- Có căn cứ rõ ràng khác để cho rằng họ có thể không vô tư trong khi làm nhiệm vụ.
Điều 52. Thay đổi Kiểm sát viên, Kiểm tra viên
- Kiểm sát viên, Kiểm tra viên phải từ chối tiến hành tố tụng hoặc bị thay đổi khi thuộc một trong các trường hợp:
- a) Trường hợp quy định tại Điều 49 của Bộ luật này;”
Ngoài ra, để xác định rõ trường hợp quy định tại Khoản 3 Điều 49 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015, Tiết c Tiểu mục 4 Mục I Nghị quyết số 03/2004/NQ-HĐTP ngày 02/10/2004 hướng dẫn thi hành một số quy định trong phần thứ nhất “Những quy định chung” của Bộ luật tố tụng hình sự năm 2003 có hướng dẫn cụ thể, theo đó:
“c) Có căn cứ rõ ràng khác để cho rằng họ có thể không vô tư trong khi làm nhiệm vụ là ngoài các trường hợp được quy định tại khoản 1, khoản 2 Điều 42 của Bộ luật Tố tụng hình sự thì trong các trường hợp khác (như trong quan hệ tình cảm, quan hệ thông gia, quan hệ công tác, quan hệ kinh tế…) có căn cứ rõ ràng để có thể khẳng định là Thẩm phán, Hội thẩm, Thư ký Tòa án không thể vô tư trong khi làm nhiệm vụ. Ví dụ: Hội thẩm là anh em kết nghĩa của bị can, bị cáo; Thẩm phán là con rể của bị cáo; người bị hại là Thủ trưởng cơ quan, nơi vợ của Thẩm phán làm việc… mà có căn cứ rõ ràng chứng minh là trong cuộc sống giữa họ có mối quan hệ tình cảm thân thiết với nhau, có mối quan hệ về kinh tế…..
Cũng được coi là có căn cứ rõ ràng khác để cho rằng họ có thể không vô tư trong khi làm nhiệm vụ nếu trong cùng một phiên tòa xét xử vụ án hình sự, Kiểm sát viên, thẩm phán, Hội thẩm và Thư ký Tòa án là người thân thích với nhau.”
Như vậy, nếu thuộc các trường hợp được trích dẫn ở trên thì bạn hoàn toàn có quyền đề nghị thay đổi vị Kiểm sát viên được phân công giải quyết vụ án.
Trên đây là nội dung tư vấn của chúng tôi. Trong trường hợp cần tìm hiểu rõ hơn hoặc có thắc mắc về vấn đề liên quan phiền Quý khách hàng liên hệ để được giải đáp.
Trân trọng!
Luật gia Phạm Thị Ngọc Ánh
Công ty Luật TNHH Hiệp Thành
0942141668
Email: luathiepthanh@gmail.com
