Thẻ: nghĩa vụ

Luật Hiệp Thành đưa ra tư vấn về vấn đề Quy định về Thực hiện nghĩa vụ do người chết để lại

Khi một người chết đi mà có để lại di sản thừa kế và có người thừa kế thì nghĩa vụ tài sản của người này sẽ được thực hiện bởi người hưởng di sản thừa kế trong phạm vi tài sản được thừa kế. Pháp luật quy định như thế nào về việc này?

Luật sư tư vấn

Chào bạn, cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đề nghị tư vấn luật đến Bộ phận luật sư tư vấn pháp luật của Luật Hiệp Thành. Nội dung câu hỏi của bạn đã được đội ngũ luật sư của Chúng tôi nghiên cứu và tư vấn cụ thể như sau:

1. Căn cứ pháp lý:

Bộ luật dân sự số 91/2015/QH13 được Quốc hội khoá 13 thông qua ngày 24 tháng 11 năm 2015

2. Nội dung:

Theo Bộ Luật Dân sự năm 2015, tại Điều 609, 610 quy định về quyền thừa kế như sau:

Cá nhân có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình; để lại tài sản của mình cho người thừa kế theo pháp luật; hưởng di sản theo di chúc hoặc theo pháp luật. Người thừa kế không là cá nhân có quyền hưởng di sản theo di chúc.

Mọi cá nhân đều bình đẳng về quyền để lại tài sản của mình cho người khác và quyền hưởng di sản theo di chúc hoặc theo pháp luật.

Theo quy định trên có thể thấy, chủ thể để lại thừa kế chỉ có thể là cá nhân, có thể định đoạt di sản thừa kế thông qua việc để lại di chúc, nội dung di chúc sẽ thể hiện ý chí của người để lại thừa kế về việc định đoạt di sản thừa kế và người được hưởng thừa kế. Chủ thể có quyền hưởng di sản thừa kế bao gồm cả cá nhân và tổ chức: cá nhân có quyền hưởng di sản thừa kế theo di chúc và theo pháp luật; còn tổ chức chỉ có thể hưởng di sản thừa kế theo di chúc. Người thừa kế theo quy định tại Điều 631 Bô luật Dân sự nếu là cá nhân thì phải còn sống vào thời điểm mở thừa kế hoặc sinh ra và còn sống sau thời điểm mở thừa kế nhưng đã thành thai trước khi người để lại di sản chết. Trường hợp người thừa kế theo di chúc không là cá nhân thì phải tồn tại vào thời điểm mở thừa kế.

Theo quy định của của pháp luật dân sự, chế độ trách nhiệm tài sản của cá nhân là vô hạn, tức không mặc nhiên chấm dứt khi đó chết, bởi vậy pháp luật đã quy định về chế định thừa kế giúp giải quyết vấn đề liên quan đến nghĩa vụ tài sản của người chết để lại theo đó nghĩa vụ khi một người chết đi sẽ được chuyển tiếp cho người thừa kế của người đó trong phạm vi di sản để lại. Cụ thể tại các Điều 614 và 615 quy định như sau:

Kể từ thời điểm mở thừa kế, những người thừa kế có các quyền, nghĩa vụ tài sản do người chết để lại. Thời điểm mở thừa kế là thời điểm người có tài sản chết. Trường hợp Tòa án tuyên bố một người là đã chết thì thời điểm mở thừa kế là ngày được xác định tại khoản 2 Điều 71 của Bộ luật này.

Những người hưởng thừa kế có trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ tài sản trong phạm vi di sản do người chết để lại, trừ trường hợp có thỏa thuận khác. Trường hợp di sản chưa được chia thì nghĩa vụ tài sản do người chết để lại được người quản lý di sản thực hiện theo thỏa thuận của những người thừa kế trong phạm vi di sản do người chết để lại. Trường hợp di sản đã được chia thì mỗi người thừa kế thực hiện nghĩa vụ tài sản do người chết để lại tương ứng nhưng không vượt quá phần tài sản mà mình đã nhận, trừ trường hợp có thỏa thuận khác. Trường hợp người thừa kế không phải là cá nhân hưởng di sản theo di chúc thì cũng phải thực hiện nghĩa vụ tài sản do người chết để lại như người thừa kế là cá nhân.

Nguyên tắc thực hiện: Theo quy định trên, việc thực hiện nghĩa vụ tài sản của người chết đối với phần di sản được hưởng trước hết do tất cả những người được hưởng di sản thỏa thuận, đây là tinh thần nổi bật trong các quan hệ dân sự – đó là tôn trọng sự tự thỏa thuận, tự định đoạt của các bên. Nếu các bên không có thỏa thuận nào khác thì thực hiện theo quy định của pháp luật. Theo đó, nguyên tắc thực hiện nghĩa vụ tài sản do người chết để lại được thực hiện:

Thứ nhất, là trong phạm vi di sản do người chết để lại. Có thể hiểu đơn giản như sau, khi người một người có nghĩa vụ tài sản phải thực hiện đối với bên có quyền thì khi người đó chết đi, tài sản của người đó sẽ được sử dụng để thực hiện nghĩa vụ mà người đó chưa thực hiện khi còn sống, tức nghĩa vụ của ai thì lấy tài sản của người đó để trả. Mặt khác, đối với người được hưởng thừa kế đó, họ có quyền và lợi ích đối với di sản họ được hưởng khi một người chết đi thì đồng thời họ cũng phải có nghĩa vụ tương ứng với phần di sản họ được hưởng. Do vậy, nguyên tắc thứ hai khi thực hiện nghĩa vụ tài sản do người chết để lại là thực hiện tương ứng và không vượt quá phần tài sản mà người được hưởng di sản đã nhận. Quy định này hoàn toàn hợp lý và thuận lẽ tự nhiên, bởi bản chất người được hưởng di sản hoàn toàn không có nghĩa vụ gì đối với phần nghĩa vụ mà người chết phải thực hiện nếu họ còn sống, nhưng vì họ đã được nhận một phần di sản- tức họ có lợi ích- từ người chết nên họ phải có trách nhiệm một phần nào đó đối với nghĩa vụ mà người chết để lại, do đó họ phải sử dụng phần di sản mình đã được nhận đó để thay người chết thực hiện nghĩa vụ của người chết trong giới hạn giá trị của phần di sản họ được nhận, ngoài phạm vi đó ra thì họ không có nghĩa vụ phải sử dụng tài sản riêng của mình để thực hiện nghĩa vụ của của người chết để lại. Nguyên tắc thứ ba là mọi chủ thể được hưởng di sản thừa kế đều phải thực hiện nghĩa vụ do người chết để lại không kể là cá nhân hay không phải là cá nhân.

Ngoài ra cần lưu ý rằng, vì việc thực hiện nghĩa vụ do người chết để lại được những người thừa kế thực hiện trong phạm vi di sản thừa kế nên trường hợp nếu người theo di chúc hoặc theo pháp luật có quyền hưởng di sản thừa kế nhưng họ từ chối nhận di sản thì họ không có trách nhiệm phải thực hiện nghĩa vụ do người chết để lại, vì thực tế họ không nhận di sản của người chết để lại.

Trên đây là ý kiến tư vấn của chúng tôi về câu hỏi của quý khách hàng. Việc đưa ra ý kiến tư vấn nêu trên căn cứ vào các quy định của pháp luật và thông tin do quý khách hàng cung cấp. Mục đích đưa ra nội dung tư vấn này là để các cá nhân, tổ chức tham khảo. Trường hợp trong nội dung tư vấn có điều gì gây nhầm lẫn, chưa rõ ràng hoặc thông tin nêu trong nội dung tư vấn khiến quý khách chưa hiểu hết vấn đề hoặc/và có sự vướng mắc, thắc mắc, chúng tôi rất mong nhận được ý kiến phản hồi của quý khách mọi ý kiến thắc mắc của Quý khách hàng vui lòng gửi tới:

Công ty Luật TNHH Hiệp Thành

0942141668

Email : luathiepthanh@gmail.com

Trân Trọng